Hướng dẫn cách đánh mạt chược và các quy tắc cần biết

Bởi Winsor | Tháng Sáu 11, 2024 |

Mạt chược được biết đến là trò chơi cổ truyền của người Trung Quốc. Các quân bài mạt chược được thiết kế hoàn chỉnh theo dạng khối lập phương nhỏ. Cách đánh mạt chược khá khó hiểu đối với người mới chơi, bạn cần nắm vững quy tắc, cách tính điểm để giành thắng lợi nhanh chóng.

Sơ lược về mạt chược

Mạt chược là một trò chơi xuất hiện từ những năm 1850, do một nhà quý tộc ở Thượng Hải tạo ra. Các quân bài trong mạt chược thường được làm bằng sừng, ngà hoặc nhựa. Những người tham gia cần vận dụng chiến thuật để thắng ván cờ bằng cách về ù.

Bộ bài mạt chược gồm có các quân bài hình khối lập phương và bàn chơi cạnh dài 80cm, cao 60 – 85cm. Bàn chơi thường có các gờ bao xung quanh, mặt bàn được lót nylon hoặc mica cứng màu xanh lam hoặc xanh lục, bề mặt trơn láng.

Mạt chược vốn là trò chơi dân gian được yêu thích của người Hoa

Bộ bài mạt chược cơ bản

Bộ bài mạt chược cơ bản sẽ có 4 bộ và 1 khung. Tổng số quân bài lên đến 160. Cụ thể như sau:

Bộ Bài Nạc

Trong bài nạc sẽ gồm các quân bài chia thành ba loại khác là Sách, Vạn, Văn.

Hàng Sách – Sở hữu màu xanh lam đặc trưng, ký hiệu bằng các sọc đánh số từ 1 đến 9. Trong đó, nhất sách là quân bài đặc biệt, ký hiệu bằng hình chim sẻ. Mỗi quân hàng Sách lại có 4 con. Suy ra cả bộ bài mạt chược có 4×9 = 36 quân Hàng Sách.
Hàng Vạn – Có ký hiệu gồm 1 chữ Vạn màu đỏ ở dưới và số từ “Nhất” tới “Cửu” nằm bên trên. Hàng Vạn cũng có 4 con mỗi loại, suy ra cả bộ bài mạt chược có 36 quân Hàng Vạn.
Hàng Văn – Có hình dạng tròn, đánh số từ 1 – 9. Tổng 36 quân Hàng Văn.

Bộ Tài Phao

Bộ Tài Phao (còn được gọi là gió) gồm 7 loại, mỗi loại 4 quân. Suy ra có tổng cộng 28 quân.

Bộ Hoa

Gồm 4 loại hoa là Mai – Lan – Cúc – Trúc.

Bộ Bốn mùa

Bộ Bốn mùa tượng trưng cho Xuân Hạ Thu Đông.

Tứ Hoàng đánh số từ 1 – 4, bên dưới ghi chữ Hoàng.

Tứ Hậu đánh số từ 1 – 4, bên dưới ghi chữ Hậu.

Khung

Đây là những quân bài thay thế cho các quân bài kể trên. Khung được chia thành 2 loại:

Khung Xanh: 4 quân là Tổng (Thay thế mọi quân bài), Thùng (Thay thế các quân thuộc hàng Văn), Soọc (Thay thế các quân thuộc hàng Sách) và Màn (Thay thế các quân thuộc hàng Vạn).
Khung Đỏ: 4 quân là Hoa (Thay thế các quân thuộc bộ Tài phao), Hỷ (Thay thế cho 4 gió), Nguyên (Thay thế các quân Trung; Phát; Bạch) và Hợp (Thay thế các quân hàng Nạc Văn; Sách; Vạn).

Bạn cần thuộc lòng các quân bài trong mạt chược cơ bản

Cách đánh mạt chược chi tiết

Mỗi ván mạt chược thường quy định chơi 4 người, tương ứng các hướng đông, tây, nam, bắc. Những người chơi cần xác định vị trí ngồi bằng cách gieo 3 con xúc xắc trong đó có 2 con cùng màu và 1 con khác nhau.
Người tung xúc xắc ở cửa Đông sẽ giữ vai trò làm cái. Ba cửa còn lại làm con. Khi chia bài, cửa cái sẽ giữ 14 quân, trong khi các cửa con là 13 quân. Ai về ù trước, người đó sẽ làm cái ván bài tiếp theo.
Tiếp theo đặt các quân bài úp xuống, đồng thời người chơi dùng tay xoa bài. Bạn cần xếp các quân bài thành đôi theo hàng ngang hoặc nằm chồng lên nhau.
Nhà cái bắt đầu gieo xúc xắc để xác định vị trí lấy bài. Bắt buộc lấy bài theo thứ tự từ nhà cái tới nhà con, mỗi người giữ 2 đôi, 2 đôi, 2 đôi, rồi 1 quân, tổng là 13 quân. Các người chơi còn lại lấy bài của mình thì chồng bài thành 2 phía, một phía bên phải dùng bốc bài lúc bình thường, còn phía bên trái bốc bài khi có hoa hay khung dựng lên. Lưu ý, quá trình bốc bài hoặc lấy bài đều phải theo chiều kim đồng hồ.
Nếu người chơi bên trái đánh ra 1 quân, bạn có thể ăn một phu phình khi xuất hiện 2 quân cùng hàng. Trường hợp người chơi sở hữu 2 quân giống với 1 quân của bất kỳ người nào đánh ra, thì bạn có quyền đổi phỗng thành một phu phỗng.

Cách đánh mạt chược không hề đơn giản, bạn cần tập trung ghi nhớ các quân bài và luật chơi

Các quy luật trong mạt chược

Luật ù

Ù muỗi: Đây là loại ù thấp nhất, 4 phu có phình và phỗng, không có phán.
Ù phình: Nếu 4 phu đều là phình, sẽ ù 1 phán.
Ù tui tui: Nếu 4 phu toàn phỗng, sẽ ù 3 phán.
Mún cun: Nếu 14 quân đều là 1 hàng, sẽ ù 6 phán.
Toàn chữ: Nếu 14 quân đều là chữ, sẽ ù 18 phán.
Bất cầu nhân: Nếu không ăn của người khác và tự ù, tính là 1 phán.
Ù xuyên: Nếu chờ bốc 1 quân/phu/mắt, sẽ tính thêm 1 phán
Ù khản khản: Không ăn của người khác, bốc lên 4 phu toàn phỗng.
Ù Thập Tam Thái Bảo: Có đủ 13 quân nhất, cửu, tài phao, được 13 phán.
Ù Đại Tam Nguyên: Trường hợp 3 phu là 3 phỗng có Trung Phát Bạch, được 9 phán.
Ù Tiểu Tam Nguyên: Trường hợp 2 phu là 2 phỗng có Trung Phát Bạch. Trong khi số bài còn lại là một đôi Trung Phát Bạch, được 6 phán.
Ù Đại Tứ Hí: Nếu 4 phu toàn phỗng Đông, Nam, Tây, Bắc, sẽ ù 36 phán.
Ù Tiểu Tứ Hí: Nếu ba phu là phỗng của Đông, Nam, Tây, Bắc và các quân bài còn lại là 1 đôi mắt, thì ù 24 phán.

Có nhiều loại về ù trong mạt chược

Luật ưu tiên

Khi chơi mạt chược, người tham gia sẽ được những ưu tiên nếu rơi vào các trường hợp sau:

Xuất hiện 2, 3 người cùng chờ 1 quân bài để ù, thì người ngồi dưới sẽ được ưu tiên hơn. Ví dụ khi cửa Đông đánh ra, cửa Nam sẽ được ưu tiên hơn cửa Tây và Bắc, còn cửa Tây sẽ ưu tiên hơn cửa Bắc….
Người chơi muốn dùng quân bài để tạo Phỗng hay Chiếu.
Người chơi cửa dưới được ưu tiên dùng quân bài tạo Xuyên. Ví dụ, nếu cửa Đông đánh ra, thì chỉ có cửa Nam mới được ăn thành Xuyên.

Xem thêm:

Trên đây là các thông tin đầy đủ giúp bạn hiểu rõ cách đánh mạt chược, cũng như một số quy luật quan trọng. Trò chơi này có nhiều tên gọi quân bài, luật lệ do đó sẽ khá phức tạp đối với người mới. Tuy nhiên sau vài ván làm quen, bạn sẽ cảm nhận được sự thú vị trong mạt chược.